Van không tải hay van điều khiển không khí không tải (Idle air control viết tắt là IAC) điều chỉnh tốc độ không tải của động cơ. Tốc độ không tải của động cơ là tốc độ quay vòng của động cơ khi bướm ga không mở.
Thường được gọi là van điều khiển không khí không tải (IAC) hoặc van điều khiển tốc độ không tải (ISC), thiết bị này được sử dụng trên nhiều thân van tiết lưu (ga) mà bướm ga được điều khiển bằng cáp để điều chỉnh tốc độ không tải của động cơ. Quá trình này được hoàn thành bằng cách điều chỉnh luồng không khí thông qua một mạch rẽ nhánh vòng quanh bướm ga để tăng hoặc giảm tốc độ không tải. Tăng thể tích không khí chảy qua mạch rẽ nhánh vòng quanh bướm ga làm tăng tốc độ không tải. Giảm luồng không khí rẽ nhánh làm giảm tốc độ không tải. Mô-đun điều khiển động cơ điều khiển và giám sát quá trình này và có thể ra lệnh cho hỗn hợp nhiên liệu bù vào luồng không khí.
Khi chúng ta đề cập đến tốc độ không tải của động cơ, đây là tốc độ tính theo vòng quay của động cơ khi chân người lái không đạp bàn đạp ga. Trong khi bướm ga lưu đóng, đường nạp chính của động cơ bị đóng lại vì vậy cần phải có một mạch rẽ để tránh làm động cơ bị nghẹt và chết máy.
Khi tốc độ không tải của động cơ cao hơn hoặc thấp hơn phạm vi xác định trước trong chương trình của máy tính, máy tính sẽ ra lệnh cho van tăng hoặc giảm lưu lượng khí. Máy tính cũng có thể sử dụng các đầu vào cảm biến bổ sung từ cảm biến nước làm mát, công tắc phanh và cảm biến tốc độ xe để điều chỉnh tốc độ không tải theo các điều kiện vận hành khác nhau. Tốc độ không tải cũng có thể được tăng lên khi máy nén A/C đang hoạt động, máy phát điện đang sạc trên một điện áp nhất định và/hoặc hộp số tự động được chuyển sang bánh răng dẫn động để ngăn động cơ bị ì.
1. Xác định các vấn đề về tốc độ không tải
Mẹo: Nếu tốc độ động cơ quá cao, quá thấp hoặc chết máy, vấn đề có thể không phải do hệ thống kiểm soát tốc độ không tải mà là do rò rỉ chân không của động cơ. Kiểm tra rò rỉ chân không trước để loại trừ khả năng này.
- Khi động cơ rò rỉ chân không, thường thấy van IAC sẽ ở vị trí đóng. Điều này thường có nghĩa là động cơ bị rò rỉ không khí và máy tính của động cơ đang cố gắng giảm tốc độ không tải trở lại bằng cách đóng mạch nhánh không khí không tải. Nếu có một mạch hở hoặc ngắn mạch trong van điện từ điều khiển không khí không tải, mạch trình điều khiển hoặc tốc độ không tải nằm ngoài phạm vi, nó thường sẽ đặt một hoặc nhiều mã lỗi và bật đèn check động cơ. Nếu đèn sáng, bạn phải cắm máy quét vào đầu nối chẩn đoán và đọc các mã thiết lập đèn.
Lưu ý: Nhiều phương tiện hiện đại được trang bị hệ thống cảm ứng “drive-by-wire”. Những chiếc xe này sử dụng một cảm biến góc trên bàn đạp ga để tính toán đầu vào của bướm ga. Máy tính động cơ sau đó sẽ kích hoạt một động cơ nhỏ trên thân bướm ga cũng có cảm biến vị trí để máy tính có thể khớp góc bàn đạp ga với góc bướm ga.
- Các phương tiện “Drive-by-wire” (Điều khiển bằng điện hoặc cơ điện) thường không có van điều khiển không tải vì máy tính sẽ lấy thông tin từ tất cả các cảm biến và tự động điều chỉnh góc bướm ga khi cần thiết. Sự cố không hoạt động ở đây có thể yêu cầu vệ sinh hoặc thay thế thân van tiết lưu cũng như sử dụng máy quét chuyên nghiệp để thiết lập lại hệ thống.
Các dụng cụ cần thiết:
- Đồng hồ vạn năng kỹ thuật số
- Máy quét chuyên nghiệp – máy chẩn đoán
- Chổi làm sạch đường ống
- Chất làm sạch thân bướm ga
- Hướng dẫn Dịch vụ Xe
- Cảnh báo: Sự khác biệt giữa chất làm sạch thân bướm ga và chất làm sạch phanh là chất làm sạch thân bướm ga có bao gồm một chút chất bôi trơn cho các bộ phận chuyển động của thân bướm ga. KHÔNG sử dụng chất làm sạch thân bướm ga trên phần cứng của hệ thống phanh.
2. Kiểm tra chức năng IAC bằng cách tắt nó
Bước 1: Tiếp cận vào van IAC. Tham khảo hướng dẫn sử dụng dịch vụ xe để biết vị trí của van IAC trên xe của bạn.
Bước 2: Ngắt kết nối van IAC. Xác định vị trí đầu nối điện của van IAC và rút giắc cắm của van IAC.
Bước 3: Khởi động động cơ. Khởi động động cơ và quan sát phản ứng của xe. Trong trường hợp trước đó xe có thể bị chết máy sau khi khởi động, việc tắt van IAC sẽ làm mở mạch rẽ và khiến xe chạy không tải tăng lên khi van bị vô hiệu hóa.
Bước 4: Kết nối lại van IAC. Tắt động cơ và kết nối lại đầu nối điện của van IAC.
Bước 5: Khởi động động cơ. Tại thời điểm này, động cơ không tải sẽ trở lại bình thường. Nếu có, van IAC có thể đang hoạt động bình thường. Nếu không, hãy sử dụng phương pháp tiếp theo để kiểm tra và xem nó có cần được làm sạch hay không.
3. Kiểm tra trực quan van
Bước 1: Tiếp cận vào van IAC. Tham khảo hướng dẫn sử dụng dịch vụ xe để biết vị trí của van IAC trên xe của bạn.
Bước 2: Ngắt kết nối van IAC. Xác định vị trí đầu nối điện của van IAC và rút giắc cắm của van IAC.
Bước 3: Tháo van IAC ra khỏi xe. Sử dụng quy trình chi tiết trong sổ tay bảo dưỡng xe để tháo van IAC.
Bước 4: Kiểm tra van IAC. Kiểm tra van và vị trí lắp đặt xem có tích tụ carbon, rỉ sét hoặc bụi bẩn không. Kiểm tra chốt van IAC và vị trí lắp đặt xem có bị hư hỏng không.
Bước 5: Làm sạch van IAC và mạch nhánh. Sử dụng chất làm sạch carbon hoặc dung môi làm sạch hệ thống nạp để loại bỏ cặn bẩn bám trên van IAC. Sử dụng ống hút đi kèm với bình xịt để làm sạch vị trí lắp van IAC và cả đường rẽ nhánh.
Cảnh báo: Không sử dụng bàn chải dây kim loại để làm sạch van hoặc mạch rẽ nhánh. Nó sẽ làm xước thành ống hoặc van có thể thay đổi chức năng van IAC.
Bước 6: Lắp van IAC. Lắp van IAC với gioăng đệm MỚI. Việc sử dụng gioăng đệm cũ có thể gây ra rò rỉ chân không hoặc rò rỉ chất làm mát trên các phương tiện có chất làm mát chạy qua van IAC.
Bước 7: Khởi động động cơ. Nếu bạn sử dụng nhiều dung môi, động cơ có thể hoạt động mạnh trong giây lát vì nó tiếp nhận và đốt cháy dung môi còn sót lại. Sau một thời gian ngắn vận hành thô, chế độ không tải sẽ trở lại bình thường.
4. Sử dụng đồng hồ vạn năng để kiểm tra thông số điện trở van IAC
Bước 1: Tiếp cận vào van IAC. Tham khảo hướng dẫn sử dụng dịch vụ xe để biết vị trí của van IAC trên xe của bạn.
Bước 2: Ngắt kết nối van IAC. Xác định vị trí đầu nối điện của van IAC và rút giắc cắm của van IAC.
Bước 3: Tháo van IAC ra khỏi xe. Sử dụng quy trình chi tiết trong sổ tay bảo dưỡng xe để tháo van IAC.
Bước 4: Kiểm tra van IAC. Kiểm tra van và vị trí lắp đặt xem có tích tụ carbon, rỉ sét hoặc bụi bẩn không. Kiểm tra chốt van IAC và vị trí lắp đặt xem có bị hư hỏng không.
Bước 5: Kiểm tra điện trở của van IAC. Sử dụng thông số kỹ thuật được liệt kê trong sách hướng dẫn dịch vụ xe cho van IAC và làm theo hướng dẫn về cách kiểm tra van bằng đồng hồ vạn năng kỹ thuật số so với các chân cực điện trên đầu nối điện của van IAC. Nếu kết quả đọc nằm trong thông số kỹ thuật, thì có lẽ lỗi đang ở một nơi khác. Nếu kết quả không nằm trong thông số kỹ thuật, hãy thay thế van.
Lưu ý: Van IAC mới có thể có hoặc không có gioăng phớt mới. Hãy nhớ thay thế phớt bất kỳ khi nào tháo bộ phận kín ra khỏi động cơ để tránh rò rỉ chân không hoặc rò rỉ chất làm mát khi chất làm mát chạy qua thân van IAC.
