Mỗi thời đại ô tô đều có những xu hướng đặc trưng riêng. Vào những năm 1950, phong cách này được thể nhiện bằng những con ốc bằng crom. Vào những năm 1970, bên trong mỗi chiếc ô tô được trang trí những “sợi gỗ mô phỏng” và một chiếc gạt tàn ở mỗi cửa. Vào những năm 2000, lưới tản nhiệt và đèn pha trông giống như những khuôn mặt giận dữ, trong khi mọi cạnh khác trên xe được bo tròn một cách mạnh mẽ. Ngày nay, các nhà sản xuất ô tô đang thể hiện những đặc trưng trên vô lăng – ách lái.
Yoke Steering – Ách lái là gì?
Yoke Steering – Ách lái khá đơn giản là một vô lăng không có phần trên của vành lái. Trong một nỗ lực hơn nữa để phân biệt chiếc ách “hiện đại” với vô lăng tròn “kiểu cũ”, hầu hết các nhà sản xuất ô tô đều làm thẳng các cạnh của chiếc ách, về cơ bản biến nó thành một hình chữ nhật hoặc hình thang với hình dáng cái sừng ở 2 bên. Đôi khi, phần dưới vành ách cũng được loại bỏ, để lại hai tay cầm ở hai bên sừng. Những chiếc ách làm cho nội thất ô tô trông cực kỳ hiện đại mà không cần thay đổi gì thêm trên bảng điều khiển. Tùy theo quan điểm của mỗi người, một cái ách khiến ô tô trông như thể thế kỷ 22 đã đến sớm, hoặc giống thứ gì đó bước ra từ khoa học viễn tưởng, hay giống trò chơi điện tử mô phỏng đua xe.
Từ góc nhìn của người lái, ách có thể là thay đổi lớn nhất trên ô tô kể từ khi bàn đạp ly hợp biến mất khỏi chỗ để chân. Đúng vậy, hộp số đã tăng tốc quá mức, hệ thống lái bi tuần hoàn đã nhường chỗ cho thanh răng và động cơ cần đẩy đang nhường chỗ cho cam trên cao (OHC, DOHC). Tuy nhiên, không có thay đổi nào trong số đó ảnh hưởng đến những gì người lái xe nhìn thấy trên bảng điều khiển sau khi cài dây an toàn. Bạn có thể quên trục cam trên cao khi đang lái xe, nhưng bạn không thể bỏ qua một cái ách.
Xe nào có Yoke Steering?
Chiếc xe đầu tiên sử dụng ách được sử dụng rộng rãi là Tesla Model S Plaid. Trong khi những người đam mê ô tô có thể tranh cãi gay gắt về việc liệu việc loại bỏ phần trên của vô lăng có phải là một cuộc cách mạng hay không, thì chiếc ách là một động thái quảng cáo đúng đắn đối với Tesla. Sự thay đổi về ô tô luôn đi kèm với vô số ý kiến bốc lửa. Có thể dự đoán được, thế giới báo chí ô tô tràn ngập những lời tuyên bố giận dữ về mức độ khủng khiếp của những chiếc ách và những bài báo lo lắng về việc liệu những chiếc ách có phải là mối nguy hiểm cho sự an toàn hay không. Elon Musk không thể nào thu hút được sự chú ý của giới truyền thông như vậy, ngay cả trước khi ông chi 43 tỷ USD cho Twitter.
Trong khi những ý kiến phẫn nộ nhất về chiếc ách đang được đưa ra, thì các nhà sản xuất ô tô khác đang thận trọng rón rén đi sau Tesla với những chiếc ách lái của riêng họ. Toyota đã đặt ách lái vào mẫu SUV điện Lexus RZ. Mẫu SUV ý tưởng EV9 của Kia có ách lái, mặc dù những bức ảnh đầu tiên về mẫu xe sản xuất cho thấy một bánh xe tròn trên bảng điều khiển. BMW đã được cấp bằng sáng chế cho một bộ điều khiển lái giống như cái ách có tay cầm bản lề nhô ra ở hai bên của trục. Cho đến nay, điều này chỉ được thấy trong các bản vẽ kết xuất và bản vẽ bằng sáng chế. BMW cũng đã giới thiệu một vô lăng có thể điều chỉnh mà người lái có thể biến thành một cái ách bằng cách làm cho phần trên của vành xe biến mất.
Yoke Steering có thể là tay lái của tương lai
Liệu công chúng có chấp nhận ách sau khi tính mới không còn nữa hay không vẫn còn phải xem. Tuy nhiên, chỉ có một số ít người tận tâm vẫn còn bận tâm đến việc bị xúc phạm bởi ách lái. Sự chuyển đổi chung từ phẫn nộ sang thờ ơ làm cho ách lái trở nên dễ bán hơn. Ách lái có thể lặng lẽ biến mất sau một vài năm, đi vào lịch sử như một xu hướng ngớ ngẩn của những năm 2020. Nếu vậy, những chiếc ách cuối cùng sẽ có vẻ lỗi thời một cách đáng yêu giống như dây an toàn tự động có động cơ và đệm lưng.
Nhưng nhiều khả năng ách sẽ trở thành một trong nhiều lựa chọn lái. Chúng ta đã thấy điều tương tự xảy ra với bộ chuyển số tự động. Trong khi hai lựa chọn duy nhất trong nhiều thập kỷ là cần điều khiển ở bảng điều khiển trung tâm hoặc cần điều khiển trên cột lái, các nhà sản xuất ô tô đã đưa ra một loạt cần gạt, nút xoay và núm xoay đến chóng mặt để đưa ô tô từ đỗ vào dẫn động. Tương tự, ách có thể là thiết bị đầu tiên trong số nhiều thiết bị điều khiển không dùng bánh lái. Trong khi Với việc bộ điều khiển lái từng tay cầm của BMW sẵn sàng tham gia vào các tùy chọn lái không có vô lăng, có vẻ như các nhà sản xuất ô tô khác sẽ cố gắng đưa ra bộ điều khiển lái đặc biệt của riêng họ.
Những chiếc ách không có tính đổi mới hay lố bịch, nhưng chúng hợp thời trang (Hiện tại)
Như một động thái quảng cáo, ách lái là một lựa chọn thiết kế tuyệt vời. Giống như việc bổ sung thêm một màn hình cảm ứng vào đầu những năm 2000, một chiếc ách lái là cách nói tắt dễ dàng cho thời hiện đại. Trong một thập kỷ trước đó, các bộ phận tiếp thị có thể gọi ách là “sự thay đổi thế giới quan”. Ngày nay, cũng chính những người đó gọi họ một cách trìu mến là “kẻ gây rối”.
Việc thay vô lăng bằng một cái ách có tác dụng tương tự trên ô tô giống như việc chà nhám trần nhà trong trang trí nhà cửa. Nó không thay đổi nhiều như những người đề xướng tuyên bố, nhưng nó đang là xu hướng hiện nay.
Cuối cùng, ách lái không phải là “kẻ thay đổi cuộc chơi mang tính đột phá” mà một số người thực sự mong muốn. Cái ách là một cách tuyệt vời để khiến mọi người nói về một chiếc ô tô, nhưng đó không phải là một sự thay đổi căn bản. Ách là một chiếc vô lăng được rút gọn, chỉ vậy thôi. Bạn cầm nó hơi khác một chút khi lái xe và lúc đầu hơi khó xử. Bất kể những chiếc ách đã lỗi thời hay vẫn là một lựa chọn trong các tài liệu quảng cáo về ô tô, cuối cùng mọi người sẽ nhìn lại những cuộc tranh luận gay gắt về ách và tự hỏi tại sao nó lại là một vấn đề lớn như vậy.