Các dấu hiệu phổ biến của xích cam bị lỗi bao gồm động cơ bỏ máy, xuất hiện các mảnh vụn kim loại trong dầu và âm thanh bất thường phát ra từ động cơ trong khi chạy không tải.
Kể từ khi ra đời và phát triển cho đến nay, hầu hết các động cơ đốt trong vẫn luôn có một thành phần là xích cam hoặc đai cam (trừ một số động cơ hiện đại Free valve, Camless piston engine). Hầu hết các động cơ phân khối cao hơn được sử dụng xích cam thay vì đai cam. Xích cam được đặt ở phía trước của động cơ và được gắn vào một bộ bánh xích và ròng rọc cung cấp năng lượng cho nhiều thành phần cơ khí, bao gồm trục khuỷu và trục cam. Để động cơ của bạn hoạt động, xích cam phải xoay trơn tru xung quanh các bánh xích mà không gặp vấn đề gì. Dù xích cam được làm bằng kim loại, thì nó vẫn có thể bị hao mòn và có thể bị hỏng nếu không được thay thế theo khuyến nghị của nhà sản xuất.
Xích cam bao gồm một loạt các liên kết mắt xích trong chuỗi – tương tự như các liên kết được tìm thấy trên xích xe đạp. Các liên kết di chuyển trên các đĩa xích có răng nằm ở hai đầu của trục khuỷu và trục cam và chịu trách nhiệm mở và đóng van (xupap) trong đầu xi lanh và di chuyển piston và thanh truyền trong buồng đốt. Xích cam có thể bắt đầu bị dãn kéo dài và mòn theo thời gian, điều này sẽ khiến thời điểm (mở xupap, đánh lửa) của động cơ không chính xác và tạo ra một vài dấu hiệu cảnh báo.
Dưới đây là 5 trong số các triệu chứng của xích cam bị hư hỏng. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào trong số này, bạn nên liên hệ với kỹ thuật viên hoặc garage càng sớm càng tốt để chẩn đoán nguyên nhân chính xác và sửa chữa phù hợp khi cần.
1. Động cơ bỏ máy hoặc chạy kém
Có hai cách để đạt được thời điểm đóng mở van trong động cơ đốt trong. Đầu tiên là phương pháp hai bánh răng, bao gồm kết nối trực tiếp với trục khuỷu với trục cam thông qua bánh răng. Đây là phương pháp được sử dụng trong hầu hết các loại động cơ hạng nặng và xe tải lớn. Phương pháp truyền xích hoặc đai cam là phổ biến hơn với các phương tiện thông thường và động cơ hiệu suất cao. Trong một khoảng thời gian, xích cam có thể bị dãn và kéo dài, điều này có thể khiến chuỗi xích cam bỏ qua một số mắt xích trên trục cam hoặc trục khuỷu. Điều này làm cho thời điểm của động cơ rơi ra khỏi hiệu chuẩn và thường dẫn đến sai lệch, bỏ máy. Động cơ cũng có thể chạy kém và thiếu sức mạnh tăng tốc.
Nếu tình huống này xảy ra, có khả năng xích cảm bị hỏng và cần được thay thế càng sớm càng tốt. Nếu xích cam bị phá vỡ, các mảnh kim loại lỏng lẻo lăn bên trong động cơ có thể dẫn đến hư hỏng động cơ nghiêm trọng.
2. Những hạt, vụn kim loại được tìm thấy trong dầu
Đó là khuyến cáo của tất cả các nhà sản xuất ô tô để thay dầu động cơ và lọc dầu mỗi 5.000 đến 8.000 km. Theo thời gian, dầu bắt đầu tách ra khi nóng lên và tiếp xúc với dung môi tự nhiên có trong xăng. Nếu xích cam bắt đầu bị mòn, các mảnh vụn kim loại nhỏ có thể phá vỡ chuỗi và tìm đường vào các te dầu. Khi bạn thay dầu, và thợ máy nói với bạn rằng có những mảnh kim loại nhỏ bên trong dầu khi nó chảy ra hoặc trong bộ lọc, đó là một dấu hiệu cho thấy xích cam của bạn đang bắt đầu hư hỏng.
Hạt, vụn kim loại cũng thường được nhìn thấy khi có sự hao mòn lớn của bệ van, van, và các bộ phận chuyển động khác. Điều này rất cần một kỹ thuật viên kiểm tra vấn đề và sửa chữa thích hợp càng sớm càng tốt.
3. Không khởi động được động cơ
Xích cam hoặc đai cam bị hỏng sẽ khiến động cơ không khởi động hoặc chết máy khi lái xe. Nếu dây xích hoặc đai đã bị hỏng, động cơ sẽ không có đủ lực nén để khởi động. Nếu nó bị vỡ hoặc nhảy khi lái xe, pít-tông sẽ bị hỏng do tiếp xúc với các van. Các van sẽ bị uốn cong và có khả năng làm hỏng động cơ. Nếu dây xích bị nhảy vì bị lỏng, nó cũng có thể bay ra và làm hỏng các bộ phận khác của động cơ. Nếu động cơ của bạn sẽ không khởi động hoặc bắt đầu cảm thấy tiếng nổ thô, cho thấy xích cam có thể đang bị hỏng, hãy liên hệ với một kỹ thuật viên có trình độ để kiểm tra và sửa chữa.
4. Đèn kiểm tra động cơ (Check Engine) bật sáng trên bảng điều khiển
Đèn check engine có thể bật sáng vì nhiều lý do, một trong số đó có thể là xích cam hoặc đai cam bị lỗi. Máy tính xe sẽ bật sáng đèn cảnh báo, yêu cầu phải được kiểm tra và quét mã lỗi để xác định nguồn gốc của vấn đề. Đèn kiểm tra động cơ (check engine) có thể bật khi máy tính phát hiện sự cố với hệ thống phát thải và vận hành động cơ. Một xích cam bị dãn và kéo dài góp phần vào hiệu suất động cơ kém và tăng lượng khí thải, kích hoạt đèn kiểm tra động cơ và lưu trữ mã lỗi chẩn đoán. Một kỹ thuật viên sẽ cần kiểm tra mã và chỉ định các sửa chữa cần thiết.
5. Động cơ rung, ồn khi chạy không tải
Âm thanh bất thường cũng là một dấu hiệu cảnh báo phổ biến của một vấn đề bên trong động cơ của bạn. Trong điều kiện bình thường, động cơ sẽ có âm thanh nhất quán, mượt mà để cho biết mọi thứ đang chạy như bình thường. Tuy nhiên, khi xích cam hoặc đai cam bị lỏng, nó có thể gây ra rung động bên trong động cơ và điều đó sẽ tạo ra tiếng ồn bất thường khi động cơ chạy không tải. Bất cứ khi nào bạn nghe thấy tiếng rít, va đập, điều đó có nghĩa là một cái gì đó bị lỏng và cần được sửa chữa trước khi nó bị hỏng.
Xích cam hoặc đai cam là một phần không thể thiếu của bất kỳ động cơ nào và nếu không có nó, chiếc xe của bạn sẽ trở nên vô dụng. Nếu xích cam bị hỏng trong khi bạn đang lái xe, có thể xảy ra thiệt hại nghiêm trọng cho động cơ xe của bạn. Cách tốt nhất để giảm nguy cơ hư hỏng động cơ nghiêm trọng là nhờ thợ máy chuyên nghiệp thay thế xích cam của bạn nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào được liệt kê ở trên. Bằng cách chủ động và cảnh giác, bạn có thể tiết kiệm hàng chục triệu và kéo dài đáng kể tuổi thọ của động cơ.
