Một chiếc ô tô được coi là vận hành an toàn chủ yếu dựa vào hệ thống phanh hoạt động tốt mỗi khi bạn cần. Khi bạn gặp trường hợp đèn báo phanh bật sáng trên bảng điều khiển, thì cũng là lúc mà bạn nên đặt câu hỏi ngay lập tức về độ tin cậy của hệ thống này sẽ giúp bạn dừng xe khi cần thiết không?
Đèn báo phanh có thể sáng vì nhiều lý do bao gồm:
- Đèn phanh bị cháy
- Sự cố cảm biến chống bó cứng phanh (ABS)
- Má phanh mòn quá nhiều và còn ít lớp ma sát
- Điện áp ắc quy thấp
- Dầu phanh thấp trong bình chứa
- Phanh đỗ bị kẹt
Hầu như tất cả các loại xe hiện đại đều được sản xuất với hệ thống phanh ABS. Phanh ABS có chức năng ngăn không cho phanh bị bó cứng khi nhấn bàn đạp, chủ yếu trong các tình huống đường trơn trượt như tuyết hoặc mưa. Xe có phanh ABS có hai đèn cảnh báo – một cho sự cố hệ thống ABS và một cho các sự cố cơ học.
Nếu một trong các đèn cảnh báo của hệ thống phanh bật sáng, đó có thể là một vấn đề tương đối nhỏ hoặc cũng có thể là một vấn đề an toàn lớn. Bất kể đèn phanh nào được bật sáng, hãy luôn kiểm tra xe trước khi tiếp tục sử dụng xe.
1. Kiểm tra dầu phanh của bạn
Hệ thống phanh cơ học trên ô tô của bạn là hệ thống phanh thủy lực, có nghĩa là chất lỏng trong hệ thống phanh kiểm soát cách phanh được áp dụng.
Cách hoạt động của dầu phanh:
- Khi nhấn bàn đạp phanh, dầu phanh được điều áp trong các đường ống và xilanh phanh.
- Áp suất trong xilanh phanh buộc piston trong càng phanh phải mở rộng.
- Piston tác dụng lực lên má phanh bên trong ở mỗi bánh xe.
- Má phanh ép chặt đĩa phanh và ma sát làm cho xe của bạn giảm tốc độ và dừng lại.
- Nhả bàn đạp phanh sẽ làm giảm áp lực dầu và piston càng phanh dừng đè lên má phanh để bạn có thể tiếp tục lái xe.
Đèn Cảnh báo Phanh trong xe của bạn giám sát cơ cấu phanh đỗ, dầu phanh trong bình chứa và bất kỳ sự mất mát nào về áp suất trong công tắc van cân đối. Nếu phanh đỗ đang hoạt động hoặc nếu dầu phanh trong bình chứa gần hết, đèn sẽ sáng. Trong trường hợp này thì mối quan tâm hàng đầu của bạn là xác định xem có rò rỉ dầu phanh hay không.
Bước 1: Kiểm tra mức dầu phanh. Mức dầu phanh của bạn rất quan trọng để kiểm soát phanh của bạn. Bạn sẽ cần phải kiểm tra bình chứa dầu phanh của mình để xác định xem bạn sẽ cần thêm hoặc xả dầu phanh.
Bình chứa dầu phanh sẽ được đặt gần vách ngăn ở phía người lái xe ô tô. Thông thường, bình chứa là một loại nhựa trong mờ màu trắng hoặc vàng.
Tìm các đánh dấu Max và Min hoặc Full và Low trên bình chứa dầu, nó thể hiện mức độ tối đa và tối thiểu của lượng dầu yêu cầu. Hãy quan sát xem dầu phanh có nằm trong khoảng giữa của hai vạch trên không, nếu khó khăn, bạn có thể tháo nắp ra và xem.
Bước 2: Nếu mức dầu thấp, hãy đổ thêm dầu phanh sạch vào. Bạn sẽ cần phải xả sạch dầu phanh cũ và thêm dầu phanh sạch mới nếu mức dầu của bạn quá thấp.
Mẹo: Khi má phanh mòn dần, càng phanh phải mở rộng hơn nữa để ép miếng má phanh vào đĩa phanh và cần nhiều chất lỏng hơn trong các đường ống và xilanh phanh. Dầu phanh hơi thấp không phải lúc nào cũng báo hiệu rò rỉ – nó cũng có thể cho biết thời gian thay má phanh mới.
Bước 3: Kiểm tra bàn đạp phanh chắc chắn. Khi bạn đã đỗ ở nơi an toàn, hãy nhấn hết sức vào bàn đạp phanh.
Nếu bàn đạp từ từ chìm xuống sàn, điều đó cho thấy có không khí trong hệ thống phanh hoặc chất lỏng bị rò rỉ ra ngoài.
Nếu bàn đạp giữ ổn định, hệ thống có thể không bị rò rỉ và hãy chuyển sang các bước tiếp theo bên dưới.
Bước 4: Kiểm tra rò rỉ chất lỏng bên dưới xe của bạn. Tìm chất lỏng trong suốt hoặc màu mật ong bên trong mỗi bánh xe hoặc nhỏ giọt bên dưới xe của bạn.
Cảnh báo: Nếu bạn thấy có rò rỉ bên dưới ô tô của mình, đừng tiếp tục lái xe. Lái xe mà không có dầu phanh là cực kỳ nguy hiểm vì phanh của bạn sẽ không phản ứng kịp.
2. Kiểm tra phanh đỗ
Mọi phương tiện đều được trang bị phanh đỗ hay còn gọi là phanh khẩn cấp. Phanh đỗ có một công tắc để chiếu sáng đèn trên bảng điều khiển nếu phanh đang được áp dụng.
Bước 1: Kiểm tra để đảm bảo phanh đỗ được nhả hoàn toàn. Nếu phanh đỗ của bạn là cần gạt tay, hãy nhấn nút và đẩy hết phanh xuống để đảm bảo nó được nhả ra.
Nếu bạn có phanh đỗ kiểu bàn đạp, nó có thể được nhả ra bằng cách kéo một tay cầm hoặc bằng cách nhấn vào bàn đạp và nâng nó lên. Hãy chắc chắn rằng nó ở trên cùng của hành trình.
Mẹo: Các xe mới có thể được trang bị phanh đỗ điện tử được kích hoạt và nhả đơn giản bằng cách nhấn một nút trên bảng điều khiển. Nút được đánh dấu cùng ký hiệu với đèn báo phanh đỗ trên cụm đồng hồ. Nhấn nút này để nhả phanh đỗ.
Bước 2: Kiểm tra xem đèn phanh còn sáng hay không. Nếu phanh đỗ đã được gài, làm cho đèn phanh sáng, việc nhả phanh sẽ tắt ngay lập tức. Nếu không có đèn phanh nào khác bật sáng, xe của bạn vẫn an toàn khi lái và vấn đề của bạn đã được giải quyết.
3. Kiểm tra bóng đèn phanh
Trên một số xe, nếu đèn phanh bị cháy, thông báo cảnh báo cho bóng đèn đó sẽ hiển thị trên bảng điều khiển. Khi điều này xảy ra, nó không phải là do phát hiện thực tế của một bóng đèn bị cháy. Thay vào đó, nguồn điện cung cấp cho bóng đèn sẽ truyền ngược trở lại hệ thống điện và gây ra mã “sai” làm sáng Đèn cảnh báo phanh.
Bước 1: Kiểm tra bóng đèn phanh. Kiểm tra bóng đèn phanh của bạn để đảm bảo rằng chúng sáng lên khi nhấn bàn đạp phanh. Nhờ người khác đứng bên ngoài khi bạn nhấn phanh để xem đèn phanh đỏ có bật sáng cho cả hai bên hay không.
Bước 2: Thay bóng đèn phanh nếu cần. Nếu đèn phanh bị cháy, hãy thay bóng đèn mới cùng loại.
Bước 3: Kiểm tra lại đèn phanh để xác minh chúng hoạt động bình thường. Nếu bạn thay thế bóng đèn, điều này có thể đã sửa chữa được đèn phanh bị hỏng.
Có thể đó không phải là bóng đèn cần thay thế. Đèn phanh không hoạt động cũng có thể do cầu chì bị đứt hoặc công tắc đèn phanh cần thay thế.
Mẹo: Nếu bạn muốn kiểm tra đèn phanh bị trục trặc trước khi thực hiện bất kỳ thay thế nào, bạn có thể chẩn đoán đèn phanh trước để xác định xem cần sửa chữa gì.
Bước 4: Kiểm tra xem đèn báo phanh đã tắt trên bảng điều khiển chưa. Nếu nó không còn chiếu sáng, hãy tiếp tục lái xe như bình thường. Nếu nó vẫn hiển thị, thì vẫn có những vấn đề khác cần được giải quyết.
4. Chẩn đoán đèn cảnh báo ABS
Phanh chống bó cứng được thiết kế để ngăn phanh của bạn bị bó cứng trong điều kiện thời tiết và đường xá bất lợi. Nếu phanh ABS bị trục trặc, chúng có thể không hoạt động khi bạn cần hoặc có thể vô tình kích hoạt khi không nên.
Hệ thống phanh ABS được trang bị một mô-đun điều khiển hoạt động như một bộ não của hệ thống. Mô-đun giám sát các cảm biến tốc độ bánh xe tại mỗi bánh xe, cảm biến tốc độ xe, van điều chỉnh áp suất phanh và các bộ phận ABS khác. Nếu có vấn đề với một bộ phận, nó sẽ lưu mã trong mô-đun và chiếu sáng Đèn cảnh báo phanh ABS.
Bước 1: Kiểm tra xem đèn ABS có sáng không. Đèn ABS nằm trên bảng điều khiển của bạn và sẽ sáng nếu phát hiện có vấn đề.
Bước 2: Cần quét mã lỗi bằng máy chẩn đoán. Việc xác định mã cho hệ thống ABS cần được thực hiện bằng máy đọc mã chuyên dụng và cần một kỹ thuật viên chuyên môn được đào tạo.
Nếu phanh cơ học hoạt động bình thường, bạn có thể lái xe cẩn thận đến điểm đến tiếp theo và gọi thợ để kiểm tra ABS.
5. Kiểm tra điện áp ắc quy yếu
Đèn Cảnh báo Phanh có thể không chỉ ra sự cố hệ thống phanh. Nếu bạn đã kiểm tra tất cả các khả năng khác và phanh của bạn có vẻ ổn, có thể bạn đang gặp lỗi đèn báo phanh do điện áp ắc quy thấp.
Bước 1. Xác định xem bạn có đang gặp sự cố ắc quy yếu hay không. Mã điện áp thấp có thể xảy ra nếu:
- Ắc quy ô tô của bạn yếu hoặc bị chai.
- Bạn cần phải tăng cường chiếc xe của mình.
- Có những thiết bị hay phụ kiện hậu mãi tiêu thụ một lượng lớn điện năng.
Nếu ắc quy ô tô của bạn luôn yêu cầu tăng cường điện, đèn nhấp nháy hoặc ô tô của bạn không khởi động được trong thời tiết lạnh, đèn báo phanh của bạn có thể do mã điện áp thấp. Tuy nhiên, việc xác định đèn cảnh báo phanh có phải do sự cố điện áp thấp hay không là một việc khó khăn và cần có các công cụ chẩn đoán điện chuyên dụng và đầu đọc mã.
Bước 2: Khắc phục sự cố ắc quy của bạn. Nếu bạn khắc phục sự cố ắc quy, Đèn cảnh báo phanh sẽ tắt nếu nó liên quan đến điện áp thấp. Nếu đèn cảnh báo vẫn sáng, hãy nhờ kỹ thuật viên chuyên nghiệp chẩn đoán và sửa chữa hệ thống phanh của bạn.
6. Kiểm tra mức mòn má phanh
Các nhà sản xuất ô tô châu Âu như Volkswagen và BMW trang bị cho một số xe của họ một cảm biến đơn giản trên hệ thống phanh. Khi má phanh mòn đến một điểm nhất định, thường là khoảng 15% vật liệu ma sát còn lại, miếng đệm tiếp xúc với cảm biến và đèn sẽ sáng.
Bước 1: Kiểm tra Đèn cảnh báo má phanh. Nếu ô tô của bạn có cảm biến má phanh đặc biệt này, bạn sẽ thấy biểu tượng này được chiếu sáng trên bảng điều khiển nếu vật liệu má phanh của bạn đã bị mòn.
Bước 2: Thay má phanh của bạn. Khi đèn sáng, bạn cần kiểm tra và thay má phanh để tránh hư hỏng đĩa phanh và càng phanh.
Cảnh báo: Lái xe với má phanh mòn có thể rất nguy hiểm. Nếu bạn cần phanh gấp, má phanh bị mòn sẽ không phản ứng kịp. Hãy lái xe thật cẩn thận nếu bạn thấy má phanh bị mòn, nhưng quan trọng hơn, hãy thay má phanh càng sớm càng tốt.
Khi bạn mua các bộ phận cho công việc thay má phanh của mình, hãy xác nhận với kỹ thuật viên để xem bạn có cần thay cả cảm biến mòn má phanh hay không. Các yêu cầu đối với việc thay đổi cảm biến là khác nhau tùy thuộc vào nhà sản xuất và kiểu xe.
Nếu bạn thấy một trong các đèn phanh của mình đã bật sáng, bạn không nên tiếp tục lái xe. Chức năng phanh phù hợp là một trong những yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn trên đường.
