Đại đa số các ô tô hiện nay đều sử dụng hệ thống phanh thủy lực để vận hành phanh. Hầu hết các hệ thống phanh này sử dụng dầu phanh (dầu thủy lực), được điều áp thông qua một hệ thống kín, để vận hành phanh đĩa hoặc phanh tang trống của xe.
Vì phanh có thể phải hoạt động ở điều kiện áp suất cao và điều kiện khắc nghiệt, do đó chúng có thể dễ gặp các vấn đề khác nhau như rò rỉ trong hệ thống thủy lực.
Hệ thống phanh bị rò rỉ không chỉ gây mất dầu phanh mà còn ảnh hưởng đến hiệu quả của phanh, do đó có thể ảnh hưởng đến sự an toàn của xe. Những rò rỉ nhỏ có thể chỉ làm giảm hiệu suất phanh nhưng những rò rỉ nghiêm trọng hơn đôi khi có thể dẫn đến hỏng hoàn toàn phanh, khiến xe không thể sử dụng được.
Rò rỉ dầu phanh có thể tự xuất hiện theo một số cách, từ giảm hiệu suất phanh đến bàn đạp phanh xốp hoặc chìm, đèn phanh sáng hoặc xuất hiện vũng dầu phanh có thể nhìn thấy bên dưới xe.
Các bước sau đây trình bày cách xác định vị trí rò rỉ dầu phanh và đề cập đến một số phương pháp sửa chữa khác nhau đối với các dạng rò rỉ khác nhau.
1. Xác định vị trí rò rỉ dầu phanh
Dụng cụ cần thiết:
- Dầu phanh – DOT 3 hoặc cao hơn
- Đèn pin (tùy chọn)
- Tuốc nơ vít
Lưu ý: Tham khảo sách hướng dẫn sử dụng của chủ xe để tìm đúng loại dầu phanh cần sử dụng.
Bước 1: Kiểm tra bình chứa dầu phanh. Nếu bạn nghi ngờ mình có thể bị rò rỉ dầu phanh, hãy bắt đầu bằng cách kiểm tra bình chứa dầu phanh dưới mui xe; nếu mức dầu đang thấp, có thể là kết quả của việc gây ra rò rỉ.
Bước 2: Tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu trực quan nào cho thấy rò rỉ. Xác định vị trí rò rỉ dầu phanh thường chỉ là một vấn đề đơn giản khi tìm kiếm các dấu hiệu trực quan xung quanh xe. Đôi khi, các vết rò rỉ sẽ rõ ràng và sẽ hiển thị dưới dạng vũng nước hoặc dưới dạng nhỏ giọt dọc theo mặt dưới của xe gần một trong bốn góc của xe. Tìm bất kỳ dấu hiệu bắn tung tóe hoặc ố vàng dọc theo bên dưới của xe.
Bước 3: Tháo bánh xe hoặc trống để xác định vị trí rò rỉ. Đôi khi các vết rò rỉ có thể không quá rõ ràng và có thể yêu cầu tháo các bánh xe, và đôi khi là cả trống, trước khi có thể tìm thấy chúng.
Một số vết rò rỉ có thể đủ nhỏ để chúng thấm và rò rỉ từ từ, chẳng hạn như khi càng phanh hoặc phớt xi lanh bánh xe bắt đầu bị hỏng, hoặc khi đường ống dầu phanh bị xẹp bên trong.
Mẹo: Hãy sử dụng đèn pin để dễ dàng cho việc tìm kiếm rò rỉ. Nếu bạn phát hiện có dấu hiệu rò rỉ nhưng không thể xác định chính xác vị trí rò rỉ, hãy thử đạp chân phanh vài lần để xem liệu việc đó có dẫn dầu qua chỗ rò rỉ hay không.
Bước 4: Kiểm tra xi lanh tổng phanh. Hãy nhớ kiểm tra cả xi lanh tổng phanh (xi lanh chính) của phanh để xem nó có thể bị rò rỉ không.
Mở bình chứa dầu phanh trên đầu xi lanh tổng phanh của bạn. Vặn nắp bình chứa hoặc dùng tuốc nơ vít để nạy kẹp giữ ra khỏi nắp (đối với bình chứa bằng kim loại). Sau đó kiểm tra mức dầu trong bình chứa.
Dầu phanh phải đến vạch “Full” ở bên cạnh của xi lanh hoặc trong vòng 1⁄2 inch tính từ đỉnh của mỗi khoang. Nếu dầu phanh không ở mức phù hợp, hãy mua loại dầu phanh phù hợp cho xe của bạn và đổ cho đến khi đến vạch “Full”. Đóng bình chứa dầu phanh càng nhanh càng tốt để tránh làm ẩm hoặc bụi dầu phanh.
Cảnh báo: Hãy cẩn thận khi bạn đổ dầu phanh vào. Nếu nó tràn ra xe của bạn, nó có thể ăn mòn lớp sơn.
Nếu cả hai khoang của xi lanh tổng phanh của bạn được đổ đầy dầu phanh đến mức thích hợp, hãy cẩn thận đóng nắp của xi lanh tổng phanh và đảm bảo rằng bụi bẩn không lọt vào khoang này.
Lưu ý: Cũng cần lưu ý rằng một số rò rỉ có thể không phải là rò rỉ bên ngoài, mà là rò rỉ bên trong hệ thống. Hỏng bên trong của xi lanh tổng phanh – bộ phận phân phối áp lực bàn đạp phanh đến các bánh xe – là một dạng rò rỉ khác có thể xảy ra và cũng sẽ gây ra các vấn đề với hệ thống phanh.
Một khi bạn đã tìm thấy chỗ rò rỉ, thông thường chỉ cần sửa chữa lại hoặc thay thế bộ phận bị hỏng hoặc bị rò rỉ.
Trong một vài bước tiếp theo, sẽ giới thiệu cách thay thế càng phanh, xi lanh bánh xe và xi lanh tổng phanh — ba thành phần phanh bị lỗi phổ biến nhất khiến dầu phanh rò rỉ.
2. Thay thế càng phanh bị rò rỉ
Bước 1: Tháo bánh xe. Nâng xe bằng kích nâng và cố định trên giá đỡ. Đặt các miếng chặn bánh xe trên các bánh xe đối diện và tháo bánh xe có càng phanh bị rò rỉ.
Bước 2: Tháo bu lông ống dầu phanh. Sau khi bánh xe được tháo ra, hãy đặt một khay chứa bên dưới cụm phanh và bắt đầu tháo ống phanh.
Tháo bu lông của ống dầu phanh, sau đó ngắt kết nối ống dầu phanh và di chuyển nó ra khỏi cụm phanh. Nếu cần, hãy tháo mọi bu lông đang giữ chặt ống dẫn vào xe.
Bước 3: Tháo bu lông càng phanh. Khi ống dầu phanh được tháo ra, hãy tháo các bu lông giữ càng phanh bằng cách sử dụng bánh cóc và khẩu, sau đó tháo càng phanh ra khỏi xe.
Mẹo: Nếu càng phanh kẹp vào đĩa phanh và khó tháo ra, hãy sử dụng tuốc nơ vít đầu dẹt hoặc thanh nạy nhỏ và chèn nó vào giữa má phanh và càng phanh để đẩy piston của càng phanh trở lại đủ để càng phanh lỏng ra.
Bước 4: Lắp càng phanh mới. Lấy càng phanh mới và lắp vào xe. Nếu càng phanh chưa được nén hoàn toàn, hãy nén nó bằng dụng cụ càng phanh trước khi lắp đặt để đảm bảo rằng càng phanh sẽ được lắp dễ dàng.
Bước 5: Lắp ống dầu phanh vào càng phanh. Sau khi đã lắp càng phanh, hãy lắp lại ống phanh vào càng phanh và thay thế bất kỳ bu lông nào giữ ống vào xe.
Bước 6: Mở xylanh tổng phanh. Đến đây, việc lắp đặt đã hoàn tất và chỉ cần xả e phanh là bạn đã có thể sử dụng được. Bắt đầu bằng cách mở xi lanh tổng phanh của bạn. Hãy chắc chắn rằng dầu phanh đang đầy.
Bước 7: Thiết lập bình chứa và đường ống dầu. Đổ dầu phanh vào chai nhựa nhỏ cho đến khi đầy một nửa. Sau đó đặt một đầu của ống nhựa qua vít xả và đầu kia vào chai nhựa, ngập đầu ống dưới mức dầu phanh.
Bước 8: Giải phóng không khí bị mắc kẹt trong hệ thống (xả e). Yêu cầu người trợ giúp của bạn đạp bàn đạp phanh một vài lần cho đến khi cứng, sau đó giữ bàn đạp xuống. Với bàn đạp được giữ, nới lỏng vít xả để đẩy hết không khí bị kẹt trong hệ thống ra ngoài. Sau khi không khí được đẩy ra, bàn đạp sẽ chìm xuống sàn.
Bước 9: Vặn chặt vít xả. Sau khi tất cả không khí đã được thoát ra, hãy vặn chặt vít xả.
Lặp lại các bước 6-9 cho đến khi bàn đạp phanh chắc chắn, đảm bảo rằng xi lanh tổng phanh luôn có dầu trong đó. Nếu mức dầu bắt đầu giảm khi bạn đang xả e phanh, hãy đảm bảo thêm dầu vào bình chứa.
Mẹo: Để có kết quả tốt nhất, bạn nên lặp lại quy trình này với ba bánh còn lại của xe để đảm bảo rằng không còn bọt khí trong hệ thống.
3. Thay thế xi lanh bánh xe bị rò rỉ (đối với phanh trống)
Bước 1: Tháo bánh xe. Khi đã xác định được xi lanh bánh xe bị rò rỉ, nếu vẫn chưa xử lý xong, hãy nâng xe lên, cố định nó trên giá đỡ và tháo bánh xe có xi lanh bánh xe bị rò rỉ.
Bước 2: Tiến hành tháo trống phanh. Tháo trống phanh và tháo cụm phanh tang trống.
Mẹo: Nếu khó tháo trống phanh, hãy kiểm tra và xem phanh tay có đang gài không. Nhả phanh tay và tháo trống.
Tháo lò xo, kẹp giữ, guốc phanh và dây phanh tay, nếu cần.
Mẹo: Hãy dành thời gian này để kiểm tra cẩn thận mọi linh kiện xem có bị mòn quá mức hoặc cần thay thế hay không.
Bước 3: Tháo ống phanh. Cụm tang trống bây giờ hầu như chỉ để trống, chỉ còn lại má phanh với xi lanh bánh xe. Đặt khay chứa bên dưới cụm phanh và tháo ống phanh hoặc bu lông banjo bằng khẩu và bánh cóc.
Cảnh báo: Hãy lưu ý rằng một khi ống phanh bị đứt lỏng, dầu phanh có thể bị rò rỉ ra ngoài.
Với bu lông banjo đã được tháo ra, đặt ống dầu cách xa xi lanh bánh xe. Nếu bạn cần thêm không gian để thực hiện, hãy tháo mọi bu lông có thể đang giữ lại ống phanh trên xe.
Bước 4: Tháo và lắp xi lanh bánh xe. Tháo xi lanh bánh xe bằng cách sử dụng bánh cóc và khẩu và lắp xi lanh bánh xe mới của bạn, chú ý lắp nó theo cách giống như cách đã được tháo ra.
Bước 5: Lắp lại ống dầu phanh. Sau khi đã lắp xong xi lanh bánh xe mới, hãy lắp lại ống dầu phanh và bắt chặt các bu lông.
Bước 6: Lắp ráp lại trống phanh. Bắt đầu lắp ráp lại phanh – lắp lại guốc phanh, kẹp phanh và lò xo, sau đó là tang trống. Hãy nhớ gắn lại cáp phanh tay nếu bạn đã ngắt kết nối nó.
Bước 7: Mở xylanh tổng phanh. Việc lắp đặt hoàn tất và phanh cần được xả e. Mở xylanh chính của phanh và đảm bảo rằng mức dầu phanh đã được đầy.
Bước 8: Thiết lập bình chứa và đường ống dầu. Đổ dầu phanh vào chai nhựa nhỏ cho đến khi đầy một nửa. Sau đó đặt một đầu của ống nhựa qua vít xả và đầu kia vào chai nhựa, ngập đầu ống dưới mức dầu phanh.
Bước 9: Giải phóng không khí bị mắc kẹt trong hệ thống (xả e). Yêu cầu người trợ giúp của bạn đạp bàn đạp phanh một vài lần cho đến khi cứng, sau đó giữ bàn đạp xuống.
Giữ bàn đạp, nới lỏng vít xả để đẩy hết không khí bị kẹt trong hệ thống phanh thủy lực ra ngoài. Tất cả không khí phải được đẩy ra ngoài và bàn đạp phanh phải chìm xuống sàn.
Bước 10: Vặn chặt vít xả. Sau khi tất cả không khí đã được thoát ra, hãy vặn chặt vít xả.
Lặp lại các bước 7-10 một vài lần hoặc cho đến khi bàn đạp chắc chắn, đảm bảo rằng xi lanh tổng phanh luôn có chất lỏng trong đó. Nếu mức dầu bắt đầu giảm khi bạn đang xả e phanh, hãy đảm bảo thêm dầu vào bình chứa.
Mẹo: Để có kết quả tốt nhất, bạn nên lặp lại quy trình này với ba bánh còn lại của xe để đảm bảo rằng không còn bọt khí trong hệ thống.
4. Thay thế xi lanh tổng phanh bị rò rỉ
Bước 1: Loại bỏ dầu phanh cũ. Xác định vị trí xylanh chính của phanh, mở nắp và sử dụng dụng cụ hút để loại bỏ dầu phanh khỏi bình chứa. Loại bỏ càng nhiều dầu càng tốt và đảm bảo cất giữ hoặc xử lý dầu loại bỏ đúng cách.
Bước 2: Rút rắc cắm ra khỏi xi lanh tổng phanh. Rút bất kỳ đầu nối hoặc cảm biến nào có thể cắm vào xi lanh tổng phanh.
Bước 3: Tháo các đường ống cứng phanh. Tiếp theo, tháo các đường ống cứng của xi lanh tổng phanh bằng cờ lê phù hợp. Để một miếng giẻ gần đó để lau sạch dầu phanh bị tràn.
Cảnh báo: Lau sạch dầu phanh càng nhanh càng tốt vì dầu phanh có thể gây hại cho một số bề mặt sơn.
Bước 4: Tháo xi lanh tổng phanh. Sau khi các đường ống cứng được tháo, hãy tháo các đai ốc và bu lông đang giữ xi lanh tổng phanh vào xe, sau đó tháo xi lanh tổng phanh.
Lưu ý: Ở một số loại xe nhất định, bạn cần phải tháo xi-lanh tổng phanh khỏi bàn đạp bên trong xe trước khi có thể tháo nó ra.
Bước 5: Chuẩn bị xi lanh tổng phanh mới. Sau khi tháo xi lanh tổng phanh cũ, hãy chuẩn bị xi lanh tổng phanh mới của bạn để lắp đặt.
Đọc kỹ hướng dẫn và chuẩn bị mọi thứ cần thiết trước khi lắp đặt.
Lưu ý: Một số xi lanh tổng phanh nhất định yêu cầu chúng phải được đổ đầy và xả e cố định trước khi lắp đặt, và nếu không làm như vậy sẽ dẫn đến hoạt động không đúng của hệ thống phanh.
Bước 6: Lắp đặt xi lanh tổng phanh mới. Với xi lanh tổng phanh mới đã chuẩn bị, hãy lắp nó vào xe theo chiều ngược lại của quy trình tháo, như thể hiện trong các bước 2-4.
Bước 7: Mở xylanh tổng phanh. Tại thời điểm này, việc lắp đặt đã hoàn tất, và phanh chỉ cần được xả e. Bắt đầu bằng cách mở xylanh tổng phanh của bạn và đảm bảo rằng mức dầu là đầy.
Bước 8: Thiết lập hộp nhựa và đường ống. Đổ dầu phanh vào hộp nhựa nhỏ cho đến khi đầy một nửa. Đặt một đầu của ống nhựa qua vít xả và đầu kia vào hộp nhựa, ngập đầu ống dưới mức dầu phanh.
Bước 9: Giải phóng không khí bị mắc kẹt trong hệ thống (xả e). Yêu cầu người trợ giúp của bạn đạp bàn đạp phanh một vài lần cho đến khi chắc chắn, sau đó giữ bàn đạp xuống. Với bàn đạp được giữ, nới lỏng vít của bộ xả để cho phép không khí bị kẹt trong hệ thống được đẩy ra ngoài. Tất cả không khí phải được đẩy ra ngoài và bàn đạp phanh phải chìm xuống sàn.
Bước 10: Vặn chặt vít xả. Sau khi tất cả không khí đã được thoát ra, hãy vặn chặt vít xả.
Lặp lại các bước 7-10 một vài lần hoặc cho đến khi bàn đạp chắc chắn, đảm bảo rằng xi lanh chính của phanh luôn có chất lỏng trong đó.
Nếu mức dầu bắt đầu giảm khi bạn đang xả e phanh, hãy đảm bảo đổ thêm dầu vào bình chứa.
Mẹo: Để có kết quả tốt nhất, bạn nên lặp lại quy trình này với ba bánh còn lại của xe để đảm bảo rằng không còn bọt khí trong hệ thống.
